ورق استیل 409 چیست ؟
استنلس استیل های 409 و L 409 حاوی مقادیری از تیتانیم نیز می باشند. حضور این عنصر در ترکیب شیمیایی این گریدها از ،رسوب زایی کاربیدها و وقوع خوردگی بین دانه ای حین بکارگیری در دماهای بالا و جوشکاری جلوگیری می کند.
- 24/7/1400 9/3/1402
معرفی ورق استیل 409
جهت خرید ورق استیل بصورت ورق ارجینال یا کویل استیل می توانید از طریق شماره تماس : 02188175909 با کارشناسان بخش فروش توان فلز تماس بگیرید.
مقدمه - معرفی ورق استیل 409
سری 400 از فولادهای زنگ نزن (استنلس استیل) دو خانواده آلیاژی اعم از فولادهای مارتزیتی و فریتی را شامل می شود. هر دو گروه دارای خاصیت مغناطیسی بوده و در اصطلاح عرف بازار، بگیر (دارای خاصیت مغناطیسی) نیز نامیده می شوند. یکی از تفاوت های این دو گروه مربوط به قابلیت سخت شوندگی بواسطه عملیات حرارتی است. سختی و استحکام استیل های فریتی بر خلاف گریدهای مارتنزیتی بواسطه عملیات حرارتی افزایش نمی یابد. فارغ از تفاوت در خواص و ویژگی های این دو گروه آلیاژی، استنلس استیل های فریتی در مقایسه با گروه مارتنزیتی سهم بیشتری از تولید و فروش مقاطع فولادی زنگ نزن را به خود اختصاص داده اند. در بین فولادهای زنگ نزن فریتی، ورق استیل 409 یکی از ارزان ترین رده های آلیاژی در بین انواع استنلس استیل ها می باشد. این گرید، با وجود اینکه کروم پایینی دارد مقاومت به خوردگی و اکسیداسیون مطلوبی به ویژه در دماهای بالا از خود نشان می دهد. استیل 409 حاوی 10.5 الی 11.75 درصد کروم در ترکیب شیمیایی خود می باشد. این میزان از کروم تقریبا برابر با حداقل کروم لازم برای تشکیل لایه پسیو در فولادهای ضد زنگ بوده و به همین دلیل در مقایسه با گریدهایی همچون استیل 430 که کروم بیشتری دارند مقاومت به خوردگی ضعیف تری دارد. اولین و رایج ترین کاربرد استنلس استیل 409 مربوط به بکارگیری در ساخت سیستم اگزوز ماشین می باشد. البته با گذشت زمان استفاده از این استنلس استیل فراتر از خودروسازی رفته است. در ادامه با ویژگی های بیشتری از این رده آلیاژی از فولادهای زنگ نزن آشنا می شویم.
آنالیز ترکیب شیمیایی ورق استیل 409
| عنصر آلیاژی (%) | استیل 409 | استیل 409L | |
| کربن (C) | بیشترین مقدار (max) | 0.08 | 0.03 |
| منگنز (Mn) | بیشترین مقدار (max) | 1 | 1 |
| سیلسیم (Si) | بیشترین مقدار (max) | 1 | 1 |
| فسفر (P) | بیشترین مقدار (max) | 0.04 | 0.04 |
| گوگرد (S) | بیشترین مقدار (max) | 0.03 | 0.03 |
| کروم (Cr) | کمترین مقدار (min) | 10.5 | 10.5 |
| بیشترین مقدار (max) | 11.75 | 11.75 | |
| نیکل (Ni)– بیشترین مقدار (max) | 0.5 | 0.5 | |
| تیتانیم (Ti)– بیشترین مقدار (max) | 0.075 | 0.75 | |
| آهن (Fe) | عنصر پایه | عنصر پایه | |
در جدول 1 آنالیز ترکیب شیمیایی استنلس استیل 409 (1.4512) ارائه شده است. همانطورکه ملاحظه می شود گرید 409L رده کم کربن این آلیاژ می باشد. از دیگر نکات قابل توجه می توان به حضور تیتانیم در ترکیب این فولاد اشاره کرد که این عنصر از وقوع خوردگی بین دانه حین جوشکاری و سرویس دهی در دمای بالا که در نتیجه ی رسوب زایی کاربید کروم می باشد، جلوگیری می کند.
خواص مکانیکی ورق استیل 409
| رده آلیاژی | استحکام کششی نهایی (MPa) (حداقل مقدار) |
استحکام تسلیم (MPa) (حداقل مقدار) |
الانگیشن (%) (حداقل مقدار) |
سختی |
| UTS (MPa)-min | YS (%2 proof stress) (MPa)-min | E ( % in 50 mm)-min | Hardness -max(HRB) |
|
| 409 | 380 | 170 | 20 | 88 |
| 409L | 380 | 170 | 20 | 88 |
خواص فیزیکی ورق استیل 409
| خواص فیزیکی استیل 409 | ||
| چگالی (g/cm3) | 7.8 | |
| دمای ذوب (C֯) | 1371-1421 | |
| مدول الاسیسیته (GPa) | 200 | |
| مقاومت الکتریکی (m.Ωn) | 600 | |
| رسانایی حرارتی (m.k / W) | C ֯ 100 | 25.8 |
| C ֯ 500 | 27.5 | |
| ضریب انبساط حرارتی (C ֯ / m / mµ) | C ֯ 100 - 0 | 11 |
| C ֯ 315 - 0 | 11.7 | |
| C ֯ 538 - 0 | 12.4 | |
مقاومت به خوردگی ورق استیل 409
همانطورکه پیش تر نیز اشاره شد میزان کروم استیل 409 پایین بوده و در حدود حداقل میزان لازم برای تشکیل لایه پسیو در فولادهای زنگ نزن می باشد. از این رو سطح آن نسبت به گریدهایی همچون استیل 304 و 430 زودتر دچار زنگ زدگی می شود. به همین علت از ورق استیل 409 در امور دکوراتیو که زیبایی و مقاومت سطحی آلیاژ در برابر خوردگی در اولویت قرار دارد، استفاده نمی شود. رفتار این گرید در برابر خوردگی مشابه با استیل مارتنزیتی 410 می باشد. استیل 409 دارای مقاومت به خوردگی بیشتری نسبت به فولادهای کربنی است. همچنین در برابر خوردگی اتمسفری و گازهای خروجی از اگزوز ماشین مقاوم می باشد. به طور کلی از این آلیاژ در شرایطی که نیاز به مقاومت در برابر خوردگی پایین و ملایمی باشد استفاده می شود. این نکته را نیز باید اشاره نمود یکی از ویژگی های استنلس استیل های فریتی همچون ورق استیل 409 مقاومت در برابر خوردگی تنشی (SCC) در محیط های کلریدی است.
مقاومت در برابر حرارت و اکسیداسیون ورق استیل 409
حداکثر دمای کاری یک آلیاژ وابسته به پارامترهایی همچون دما، گازهای موجود در محیط و به طور کلی به شرایط محیطی است. با این وجود عموما استنلس استیل 409 در سرویس دهی های پیوسته تا دمای C ֯ 675 و در سرویس دهی های متناوب تا دمای C ֯ 815 مقاومت به اکسیداسیون خوبی از خود نشان می دهد.
عملیات حرارتی ورق استیل 409
همانطورکه در قسمت مقدمه اشاره شد فولادهای زنگ نزن فریتی بر خلاف گروه مارتنزیتی عملیات حرارتی پذیر نبوده و فرایندهای های عملیات حرارتی تاثیری بر خواص مکانیکی آن ندارد. ورق استیل 409 نیز از این قاعده مستثنی نیست. سیکل عملیات آنیل این فولاد عبارت است از: حرارتی دهی در محدوده دمایی C ֯ 900 – 790 و سرمایش در هوا.
شکل پذیری ورق استیل 409
ورق استنلس استیل 409 در حالت آنیل شده قابلیت شکل پذیری و فرم پذیری خوبی دارد. این گرید می تواند تحت فرایندهایی نظیر برش، خمش، پرس و کشش قرار گیرد. معمولا در دماهایی کمی بالاتر از دمای اتاق به شرطی که میزان تغییر شکل (دفرمیشن) کم باشد به راحتی امکان پذیر است. در حین فرم دهی و شکل دهی باید از خم شدن های شارپی و ناگهانی اجتناب شود. با افزایش ضخامت جهت شکل دهی می بایست تا دمایی حدود 200 الی (C) 400 گرم شود.
جوش پذیری ورق استیل 409
عمده ترین روش های جوشکاری گرید 409 عبارتند از:
1- GTAW یا TIG 2- GMAW یا MIG 3- Arc Weldig
هنگام جوش کاری استیل 409 می توان از گریدهای 430 و 409 به عنوان فیلر یا الکترود استفاده کرد اما بر طبق استاندارد AS 1554.6 استفاده از گرید 309 به عنوان فیلر توصیه شده است.
معمولا پیش از جوشکاری استنلس استیل 409، در محدوده دمایی C ֯ 260 – 150 تحت عملیات پیش گرم قرار می گیرد. همچنین داکتیلیته محصولات جوشکاری شده از جنس استیل 409 را می توان بوسیله عملیات آنیل پس از جوشکاری در محدوده دمایی C ֯ 815 – 760 بهبود بخشید. هنگام جوشکاری نیز به منظور جلوگیری از رشد دانه می بایست این فرایند با حداقل حرارت ایجاد شود.
کاربردهای ورق استنلس استیل 409
همانطورکه تا به اینجا اشاره شد ورق استیل 409 دارای ویژگی هایی نظیر خواص مکانیکی خوب و مقاومت در برابر خوردگی و اکسیداسیون در دمای بالاست. این فولاد زنگ نزن فریتی در سال 1961 میلادی برای بکارگیری در صنعت خودروسازی توسعه یافته و تجاری شده است. ورق استیل 409 یکی از اولین استنلس استیل های مورد استفاده در خودروسازی می باشد. از این آلیاژ به منظور ساخت قسمت های مختلف سیستم تخلیه دود خودرو استفاده می شود. این گرید توانسته انتظارات خودروسازان و مشتری ها را چه از نظر قیمت و چه از نظر کیفیت برآورده سازد. معمولا این گرید جهت ساخت قسمت هایی از اگزوز خودرو همچون منیفولد، مبدل کاتالیزوری، مافلر و.... کاربرد دارد. به طور کلی امروزه جایگاه استنلس استیل ها در خودرو سازی به گونه ای است که کمپانی های تولید خودرو همچون فورد، فولکس واگن و دایملر کرایسلر 100 درصد سیستم تخلیه دود تولیدات خود را از استیل می سازند. البته علاوه بر ورق استیل 409، از گرید 304 نیز در ساخت اگزوز استفاده می شود. علاوه بر اگزوز در ساخت ترموستات و صدا خفه کن خودرو نیز استفاده می شود.
اما ویژگی هایی نظیر فرم پذیری، جوش پذیری و مقاومت به خوردگی سبب کاربرد گرید 409 در صنایعی به غیر از خودروسازی شده است. معمولا از ورق استیل 409 در ساخت تجهیزات کشاورزی، تجهیزات نگهداری و حمل و نقل صنعت شکر، ترانسفورماتور برق،مبدل های حرارتی، فیلتر سوخت و.... نیز استفاده می گردد.
قیمت ورق استیل 409
به طور کلی پارامترهایی نظیر نوع و میزان عناصر آلیاژی، نوسانات ارزی، قیمت جهانی آهن، قیمت عناصر آلیاژی (کروم، نیکل، مولیبدن و...)، ضخامت و ابعاد، سطح پرداخت پایانی، برند تولید کننده، میزان عمده بودن و.... قیمت ورق استیل را تحت تاثیر قرار می دهند. معمولا قیمت عناصر آلیاژی همچون کروم و نیکل یکی از اصلی ترین عوامل موثر بر قیمت فولادهای زنگ نزن می باشد. از این رو تغییرات قیمت فلز ارزشمند نیکل به شدت بر افزایش یا کاهش قیمت این فولادها موثر است. اما استیل های فریتی سری 400 فاقد نیکل هستند و افزایش یا کاهش قیمت این عنصر بیشتر بر قیمت استنلس استیل های سری 300 که به فولادهای کروم نیکل دار معروفند موثر است. اصلی ترین عنصر آلیاژی در استیل های فریتی سری 400 کروم بوده و با بالا رفتن میزان این عنصر در ترکیب شیمیایی گریدهای این خانواده آلیاژی، قیمت آن ها نیز بالاتر می رود. در این راستا از آنجایی که میزان کروم در ترکیب استیل 409 بسیار پایین بوده و برابر با حداقل کروم لازم برای تشکیل لایه پسیو در این فولادها بوده معمولا این گرید به عنوان یکی از ارزان ترین رده های آلیاژی نه تنها در بین فولادهای زنگ نزن بلکه در بین تمامی استنلس استیل شناخته می شود. ورق استیل 409 در مقایسه با گرید 430 کروم کمتری داشته و قاعدتا باید قیمت کمتری داشته باشد. اما در بازارهای فروش فولاد در ایران معمولا قیمت ورق استیل 409 بالاتر از استیل 430 بوده و با قیمت بالاتری معامله می شود. زیرا گرید 409 از موجودیت کمتری برخوردار بود و این پارامتر (کمتر بودن موجودیت ورق استیل 409) بر پایین تر بودن میزان کروم غلبه کرده است. به همین دلیل قیمت ورق استیل 409 نسبت به گرید 430 که کروم بیشتری دارد، بالاتر است. فولادهای زنگ نزن کالایی وارداتی هستند. استیل 409 در بین انواع استنلس استیل ها نسبت به گریدهایی همچون استنلس استیل 304 و 430 کاربرد محدود تری دارد و به همین علت بسیاری از تامین کنندگان فولاد زنگ نزن این آلیاژ را موجود ندارند. البته این گرید مصرف کننده و مشتری های خاص خود را نیز دارد که در قسمت قبل اشاره شد که چه صنایعی از ورق استیل 409 استفاه می کنند. به همین خاطر با توجه به این شرایط معمولا ورق استیل 409 با دارا بودن کروم کمتر نسبت به گرید 430، قیمت بالاتری دارد.
خرید ورق استیل 409
امروزه جایگاه استنلس استیل ها در صنعت بسیار مهم و استراتژیک می باشد. این فولادها ماده اولیه بسیاری از تولیدکننده های صنعتی بوده ولی در کشور تولید نمی شوند. لذا جهت تهیه فولادهای زنگ نزن می بایست به شرکت بازرگانی فعال در این زمینه مراجعه کرد. فارغ بر این مسئله، تهیه و خرید ورق استیل 409 به آسانی خرید گریدهای روتین موجود در بازار همچون استیل بگیر 430 نیست. زیرا زمانی که جهت خرید ورق استیل 409 به شرکت های وارد کننده استنلس استیل و بازارهای فروش فولاد در ایران مراجعه می کنید ملاحظه خواهید نمود که طیف عظیمی از تامین کنندگان فولاد زنگ نزن این رده آلیاژی را در بین محصولات خود ندارند. همانطورکه در قسمت قبل اشاره شد همین عامل (کمتر بودن موجودیت ورق استیل 409) نیز سبب شده است که این گرید با دارا بودن کروم کمتر قیمت بالاتری نسبت به استیل 430 در بازار ایران داشته باشد. بسیاری از واحدهای صنعتی جهت انجام پروژهای خود نیازمند استنلس استیل 409 هستند. در این بین شرکت توان فلز مجموعه ای بازرگانی بوده که توانسته با واردات انواع ورق های استنلس استیل نیاز واحدهای صنعتی داخل کشور به این فولادها را برطرف سازد و همواره ورق استیل 409 را در بین محصولات خود موجود داشته است. افزون بر برندهای روتین بازار همچون چین این نکته را باید اشاره نمود که ورق های استنلس استیل موجود در شرکت توان فلز از برترین برندهای تولید فولاد در دنیا همچون آسرینوکس، اتوکمپو و کلمبوس تامین می گردد.
خرید ورق استیل از شرکت توان فلز همراه با ارائه سرتیفیکت از طرف این مجموعه باشد. از آنجایی که خرید بار با کیفیت و معتبر یکی از اصلی ترین دغدغه های صنعتگران بوده، لذا در راستای اصل مشتری مداری و دادن اطمینان خاطر به خریداران، ورق استیل در شرکت توان همراه با سرتیفیکیت مختص به همان کالا ارائه می گردد. این سرتیفیکیت ها از طرف کمپانی تولید کننده و مخصوص همان متریال صادر شده است. جهت استعلام قیمت و یا سفارش خرید انواع ورق استیل همچون گرید 409 می توانید از طریق راه های ارتباطی با کارشناسان بخش فروش در مجموعه بازرگانی توان فلز ارتباط برقرار نمایید.