ترکیبات استیل

مقدمه:

ورق استیل، هر یک از خانواده فولادهای آلیاژی است که معمولاً حاوی 10 تا 30 درصد کروم هستند. کروم در ارتباط با محتوای کربن کم، مقاومت قابل توجهی در برابر خوردگی و گرما ایجاد می کند. عناصر دیگری مانند نیکل، مولیبدن، تیتانیوم، آلومینیوم، نیوبیم، مس، نیتروژن، گوگرد، فسفر یا سلنیوم ممکن است برای افزایش مقاومت در برابر خوردگی در محیط‌های خاص، افزایش مقاومت در برابر اکسیداسیون و ایجاد ویژگی‌های خاص اضافه شوند.

تولید استیل (ورق استیل یا فولاد زنگ نزن):

اکثر فولادهای زنگ نزن ابتدا در کوره های قوس الکتریکی یا اکسیژن پایه ذوب می شوند و متعاقباً در یک ظرف فولادسازی دیگر عمدتاً برای کاهش محتوای کربن تصفیه می گردند. در فرآیند کربن زدایی آرگون-اکسیژن، مخلوطی از اکسیژن و گاز آرگون به فولاد مایع تزریق می شود.

با تغییر نسبت اکسیژن و آرگون، می‌توان کربن را تا سطوح کنترل‌شده با اکسید کردن آن به مونوکسید کربن حذف کرد، بدون اینکه کروم گران قیمت نیز اکسید شود و از دست برود. بنابراین، ممکن است در عملیات ذوب اولیه از مواد خام ارزان‌تری مانند فروکروم با کربن بالا استفاده شود.

انواع ورق استیل:

بیش از 100 گرید ورق استیل وجود دارد. اکثر آنها به پنج گروه عمده در خانواده فولادهای زنگ نزن طبقه بندی می شوند:

• آستنیتی
• فریتی
• مارتنزیتی
• دوبلکس
• رسوب-سختی

ورق استیل آستنیتی:

 فولادهای آستنیتی که حاوی 16 تا 26 درصد کروم و تا 35 درصد نیکل هستند، معمولاً بالاترین مقاومت در برابر خوردگی را دارند. آنها با عملیات حرارتی سخت نمی شوند و غیر مغناطیسی هستند. رایج ترین نوع آن گرید 8/18 یا  همان ورق استیل 304 است که حاوی 18 درصد کروم و 8 درصد نیکل است. کاربردهای معمولی شامل هواپیما و صنایع لبنی و فرآوری مواد غذایی است. 

ورق استیل فریتی:

فولادهای فریتی استاندارد حاوی 10.5 تا 27 درصد کروم و بدون نیکل هستند. به دلیل محتوای کربن کم (کمتر از 0.2 درصد)، آنها با عملیات حرارتی سخت نمی شوند و کاربردهای ضد خوردگی کمتری دارند، مانند تزئینات معماری و خودکار. 

ورق استیل مارتنزیتی:

فولادهای مارتنزیتی معمولاً حاوی 11.5 تا 18 درصد کروم و تا 1.2 درصد کربن با نیکل هستند. آنها با عملیات حرارتی سخت می شوند، مقاومت در برابر خوردگی متوسطی دارند و در کارد و چنگال، ابزار جراحی، آچارها و توربین ها به کار می روند. 

ورق استیل دوبلکس:

فولادهای زنگ نزن دوبلکس ترکیبی از فولادهای زنگ نزن آستنیتی و فریتی در مقادیر مساوی هستند. آنها حاوی 21 تا 27 درصد کروم، 1.35 تا 8 درصد نیکل، 0.05 تا 3 درصد مس و 0.05 تا 5 درصد مولیبدن هستند. فولادهای زنگ نزن دوبلکس نسبت به فولادهای زنگ نزن آستنیتی و فریتی قوی‌تر و مقاوم‌تر در برابر خوردگی هستند، که آنها را در ساخت مخازن ذخیره، پردازش شیمیایی و ظروف برای حمل مواد شیمیایی مفید می‌کند. 

ورق استیل رسوب سخت شده:

ورق استیل رسوب سخت شده با استحکام آن مشخص می شود که از افزودن آلومینیوم، مس و نیوبیم به آلیاژ در مقادیر کمتر از 0.5 درصد از جرم کل آلیاژ ناشی می شود. از نظر مقاومت در برابر خوردگی با ورق استیل آستنیتی قابل مقایسه است و حاوی 15 تا 17.5 درصد کروم، 3 تا 5 درصد نیکل و 3 تا 5 درصد مس است. در ساخت شفت های بلند از ورق استیل رسوب سخت کننده استفاده می شود.

گردآورنده: سید رحیم کیاحسینی